Wszystko przemija i tylko chwila zachowuje w pamięci swój wdzięk
W dzisiejszych niepewnych czasach wszyscy potrzebujemy czegoś stałego, pewnego, potrzebujemy korzeni do których zawsze możemy się odnieść. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Rodziny Rohlandów w Żabiej Woli może pochwalić się nie tylko głęboko zakorzenionymi tradycjami, które na stałe wpisane są w historię naszej placówki, ale również pięknymi wspomnieniami, do których zawsze można wrócić.
W tym miesiącu - w 104 rocznicę organizacji pierwszych zajęć edukacyjnych na terenie Żabiej Woli, z wyjątkową nostalgią wracamy do chwil których byliśmy świadkami i współtwórcami – do obchodów Złotego Jubileuszu i uroczystości nadania szkole imienia. Te dwa ważne wydarzenia nie tylko podsumowały dotychczasowy dorobek placówki, ale również wyznaczyły kierunek dalszej pracy i nowy rytm życia naszej szkoły.
9 lat temu, w 2011 roku, szkoła przyjęła imię Rodziny Rohlandów. Skąd wybór takiego patrona? Nie ma wątpliwości, że patronem szkoły powinien być człowiek dobry, prawy, otwarty na świat i ludzi, który swoimi działaniami i postępowaniem przyczynił się do rozwoju małej ojczyzny. Właśnie takimi ludźmi byli Rohlandowie. Najstarszy z nich – Franciszek, był patriotą, walczył o wolność i niepodległość Polski. Jego syn Roman przejął po nim opiekę nad miejscowymi chłopami, wybudował dworek w Pszczelej Woli i zasadził aleję lipową. Największe zasługi dla Żabiej Woli miał Paweł Rohland i jego żona Helena. To oni rozbudowali wieś, wprowadzili nowoczesne metody rolnictwa, zainicjowali hodowlę koni i pszczelarskie tradycje. A przede wszystkim zainwestowali w oświatę. To właśnie dzięki nim w Żabiej Woli pojawiła się pierwsza elementarna szkoła, niezbędne sprzęty i nauczyciele.
Z osobistych pamiętników pierwszej nauczycielki Marii Wyszkowskiej wiemy, że początki żabiowolskiej szkoły wcale nie były łatwe. Jak pisała pani Maria… „Trudna jest historia powstania szkoły tutejszej. Trudna, bo rzeczywistością strach jest pomyśleć nawet, że ludzie, do których szło się z zupełnym zaparciem się siebie, stanęli jak wróg niedostępny mówiąc: Nam szkoły nie trzeba! Ślachta znowu se cos wymyśliła, aby nas wyzyskać. Oto czego się dowiedziałam przybywszy do Żabiej Woli 1 września 1916 roku w celu rozpoczęcia pracy jako nauczycielka. Nie zastałam ani szkoły, ani mieszkania dla siebie – nic. Z pierwszym napotkanym człowiekiem próbuję nawiązać rozmowę, ale ten dowiedziawszy się, że idzie o szkołę odburknął cos niegrzecznie i odszedł… Idę dalej, pytam, nie odpowiadają nic albo: szkoły tu nie ma i nie będzie!”
A jednak, mimo początkowego bojkotu wsi szkoła powstała. 20 listopada 1916 roku, dwa lata przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, elementarna szkoła w Żabiej Woli rozpoczęła swą niełatwą działalność. Rok później, w roku 1917, naukę w niej rozpoczęły nie tylko dzieci pracowników folwarcznych ale również pociechy niechętnych początkowo chłopów. Siedem lat później w szkole uczyła się już setka dzieci, a placówka otrzymała oficjalną nazwę – Szkoła Ludowa w Żabiej Woli gmina Piotrowice.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej, w roku 1938, żona Pawła Rohlanda – Helena ofiarowała Żabiej Woli niewykończony budynek, który przeniesiony do centrum wsi służył jako szkoła do 1971 roku. Wtedy to, dzięki ogromnemu zaangażowaniu ówczesnej kierowniczki szkoły – pani Zofii Kowalik oraz determinacji mieszkańców wsi oddano do użytku nowy budynek szkoły, który służy nam do dziś. Nasza szkoła w otoczeniu sosnowego lasku jest żywym obrazem współpracy ludzi, którzy mimo wielu przeszkód w niecałe dwa lata wybudowali ją i przeznaczyli dla dobra dzieci.
Od 1999 roku, kiedy stanowisko dyrektora objęła pani Grażyna Sprawka, szkoła przeżywa prawdziwy rozkwit. To dzięki jej inicjatywie i zaangażowaniu, przy wydatnej pomocy i wsparciu władz gminy, oba budynki szkoły udało się zmodernizować zarówno na zewnątrz, jak i w środku. Na zewnątrz oko cieszy piękna elewacja, wejście, oświetlenie oraz samo otoczenie, które dzięki nasadzeniom róż, iglaków i innych gatunków roślin nabrało estetycznego wyglądu zachęcając do spacerów przyszkolnymi alejkami. Wewnątrz szkoły wszystkie klasy, holl i inne pomieszczenia są systematycznie upiększane, wzbogacane o nowe meble, sprzęty i pomoce.
Również z inicjatywy pani dyrektor cztery lata temu, z okazji Złotego Jubileuszu istnienia szkoły, przy wejściu pojawiła się granitowa tablica z pięknym i wymownym mottem: Radź się przeszłości, kieruj teraźniejszością i patrz w przyszłość. Słowa te niosą ważne przesłanie, podkreślają, że tradycja, którą pielęgnujemy jest naszą chlubą i zobowiązaniem, a jednocześnie wyznacznikiem do dalszej pracy zgodnie z misją szkoły, która zakłada wychowanie uczniów w duchu wartości reprezentowanych przez patronów, w duchu „Boga, Honoru i Rodziny”. W naszej szkole najważniejszy jest uczeń, jej duszą nauczyciel, wsparciem - rodzice, a dumą absolwenci. Możemy poszczycić się dobrymi uczniami wyposażonymi w rzetelną wiedzę, którzy dobrze radzą sobie na dalszych etapach edukacji, rodzicami, którzy wspierają nas w podejmowanych działaniach, nauczycielami, którzy kształtowali i kształtują wizerunek naszej szkoły oddając jej swój entuzjazm i serce, i wreszcie absolwentami, którzy są z nami, pamiętają i pomagają.
Dumą napawa nas jeszcze jeden fakt. W grudniu 2019 roku budynek starej szkoły, w którym obecnie mieści się oddział przedszkolny i pomieszczenia biblioteki, został wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego (numer A/1672). Budynek ten stanowi świadectwo minionej epoki a jego zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość regionalną.
Żywimy nadzieję, że niedługo nasza szkoła znów zacznie tętnić życiem, zapełni się roześmianymi uczniami, którzy stojąc razem na szkolnym korytarzu z dumą zaśpiewają słowa hymnu: „…Bóg, Honor, Rodzina - od Rohlandów przekazane, te właśnie wartości są u nas wysławiane. Szkoła w Żabiej Woli tradycję pielęgnuje, prestiż, wiedzę, szacunek od stu lat buduje”